Minder eten goed voor biologische klok

Wanneer u zich zich lang jong wil blijven voelen, is het zaak fysiologische veroudering te vertragen. Volgens nieuw onderzoek in Cell is calorische restrictie daarbij de sleutel. “Dit heeft een krachtig verjongend effect op onze biologische klok”, aldus de onderzoekers.

Het was al bekend dat caloriebeperking levensverlengend werkt bij muizen[1]. Het onderzoek in Cell legt nu een verband tussen caloriebeperking en het ritme van onze biologische klok [2]. Het is voor het eerst dat wordt aangetoond dat de biologische klok een belangrijke rol speelt binnen het anti-verouderingseffect van caloriebeperking.

Circadiaanse ritmes
De circadiaanse ritmes in het lichaam – zoals de slaap-waakcyclus – veranderen onder invloed van fysiologische veroudering. Hoe goed de ritmes functioneren is afhankelijk van de efficiëntie waarmee de energiestofwisseling in de cellen plaatsvindt. Andersom beïnvloedt de biologische klok hoe efficiënt de energiestofwisseling verloopt.
De onderzoekers namen leverbiopten van muizen na 6 en na 18 maanden. De lever is een belangrijk grensvlak tussen voeding en energiedistributie in het lichaam. De onderzoekers ontdekten dat de 24-uurscyclus bij oudere muizen onveranderd bleef, maar dat het circadiaanse mechanisme dat genen aan- en uitzet afhankelijk was van het energieverbruik in de cellen. De oudere cellen verwerkten energie inefficiënter dan de jongere cellen.
Dit resultaat werd vergeleken met een tweede groep muizen, die 6 maanden lang gevoed werden met 30 procent minder calorieën. Het resultaat dat gevonden werd, mag spectaculair genoemd worden.

Krachtig verjongend effect
“Het bleek dat caloriebeperking een krachtig verjongend effect had op de biologische klok. Als je biologische klok goed functioneert, betekent dat in deze context dat je gezonder oud wordt”, zeggen de onderzoekers. Het resultaat is onafhankelijk bevestigd door een onderzoeksgroep in Barcelona, bij stamcellen van muizen[2].
“Het is belangrijk om het ritme van de stamcellen ‘jong’ te houden, omdat het uiteindelijk deze cellen zijn die ervoor zorgen dat er duidelijke dag-nachtritmes vernieuwd en gehandhaafd blijven. Minder eten lijkt veroudering van weefsels tegen te gaan en voorkomt daarom dat stamcellen hun circadiaanse ritmes herprogrammeren.”

Bronnen: Natura Foundation
Satomi Miwa, et al., Low abundance of the matrix arm of complex I in mitochondria predicts longevity in mice, Nature Communications 5, Article number: 3837.
Shogo Sato5, Guiomar Solanas5, Francisca Oliveira Peixoto5, Leonardo Bee, Aikaterini Symeonidi, Mark S. Schmidt, Charles Brenner, Selma Masri, Salvador Aznar Benitah, Paolo Sassone-Corsi, Circadian Reprogramming in the Liver Identifies Metabolic Pathways of Aging, Cell, Volume 170, Issue 4, pp. 664-77.e11, 10 augutus 2017